Làm sao để biết giấy tờ công chứng có thật hay giả?
Trong bối cảnh ngày càng nhiều vụ lừa đảo tinh vi trong các giao dịch mua bán, cho tặng tài sản, thì việc phát hiện công chứng giả đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một văn bản công chứng giả không chỉ gây thiệt hại lớn về tài sản mà còn khiến người liên quan đối mặt với rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Vậy làm sao để người dân có thể tự kiểm tra tính xác thực của giấy tờ công chứng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ thế nào là công chứng giả, cách nhận diện, xử lý và phòng tránh, dựa trên các quy định pháp luật hiện hành.
>>> Xem thêm: Bạn có thể tự thực hiện công chứng giấy tờ dễ dàng nếu biết cách
1. Công chứng giả là gì? Khung pháp lý xử lý ra sao?
Giấy tờ công chứng giả là những văn bản được làm giả con dấu, chữ ký, nội dung hoặc toàn bộ hình thức của văn bản công chứng để phục vụ mục đích gian dối trong các giao dịch dân sự. Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) quy định rõ:
“Người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu, giấy tờ giả… thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 07 năm tùy mức độ vi phạm.”
Điều đó đồng nghĩa, người làm hoặc sử dụng văn bản công chứng giả đều có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
2. Dấu hiệu nhận biết giấy tờ công chứng giả
2.1. Nhận biết bằng mắt thường
Một số đặc điểm bất thường có thể giúp bạn nghi ngờ và phát hiện công chứng giả:
Giấy tờ mờ nhòe, dấu đỏ in không sắc nét, dễ phai màu
Không có số hiệu công chứng hoặc số hiệu không theo thứ tự logic
Nội dung thiếu thông tin bắt buộc như họ tên công chứng viên, mã hành nghề, địa chỉ văn phòng công chứng
Chữ ký công chứng viên có nét vẽ bất thường hoặc dấu hiệu scan, in màu
2.2. Kiểm tra tại văn phòng công chứng ghi trên giấy tờ
Đây là bước xác minh quan trọng và đáng tin cậy nhất. Bạn có thể mang bản sao giấy tờ đến văn phòng công chứng đã ghi trên văn bản để đối chiếu với sổ lưu trữ. Mỗi văn bản công chứng đều có bản gốc lưu trữ ít nhất 20 năm. Nếu văn phòng xác nhận không có hồ sơ nào như vậy, khả năng rất cao là bạn đang giữ trong tay một giấy tờ giả mạo.
2.3. Sử dụng cổng thông tin tra cứu công chứng để phát hiện công chứng giả
Một số địa phương như TP.HCM, Hà Nội đã triển khai cổng tra cứu văn bản công chứng online. Bạn chỉ cần nhập số hiệu văn bản, ngày công chứng và tên tổ chức hành nghề công chứng là có thể kiểm tra được.
>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng có bắt buộc phải nộp bản gốc giấy tờ không?
3. Ví dụ minh họa thực tế
Chị N.T.M (ngụ Quận Tân Phú, TP.HCM) khi tham gia mua một căn nhà đã nhận được giấy ủy quyền công chứng do người bán cung cấp. Nghi ngờ dấu mộc in mờ và chữ ký không rõ, chị đã đến đúng văn phòng công chứng được ghi trên giấy để xác minh. Kết quả: văn bản ủy quyền không tồn tại trong sổ lưu trữ, toàn bộ giấy tờ là giả. Nhờ sự cảnh giác và kiểm tra kịp thời, chị M đã tránh được thiệt hại gần 2 tỷ đồng.
4. Làm gì khi phát hiện giấy tờ công chứng giả?
Tuyệt đối không thực hiện giao dịch nếu có nghi ngờ về tính xác thực của giấy tờ
Ghi lại toàn bộ bằng chứng liên quan như hình ảnh, bản sao, trao đổi qua tin nhắn hoặc ghi âm
Nộp đơn tố giác tới công an hoặc Sở Tư pháp địa phương kèm tài liệu
Tham khảo ý kiến luật sư hoặc chuyên viên pháp lý để có phương án xử lý phù hợp
5. Phòng tránh rủi ro phát hiện công chứng giả: Cẩn trọng trước khi giao dịch
Việc phát hiện công chứng giả nên được thực hiện ngay khi tiếp nhận giấy tờ, nhất là trong các giao dịch lớn như mua bán nhà đất, ủy quyền tài sản, vay mượn tiền có thế chấp… Một số biện pháp phòng tránh:
Luôn yêu cầu xem bản gốc văn bản công chứng và đối chiếu với giấy tờ tùy thân của người giao dịch
Kiểm tra đầy đủ thông tin văn phòng công chứng, ngày tháng, số hiệu, chữ ký
Giao dịch tại các văn phòng công chứng uy tín, có đăng ký hành nghề rõ ràng, không nên sử dụng dịch vụ qua cò mồi không rõ nguồn gốc
Giấy tờ công chứng đóng vai trò là “lá chắn pháp lý” trong nhiều giao dịch quan trọng. Tuy nhiên, nếu bị làm giả thì hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Do đó, việc chủ động phát hiện công chứng giả và xử lý kịp thời là cách tốt nhất để tự bảo vệ quyền lợi của bản thân và gia đình.
Nếu bạn cần hỗ trợ xác minh, kiểm tra giấy tờ công chứng hoặc có nghi vấn cụ thể, đừng ngần ngại liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 để được tư vấn tận tình và chính xác theo đúng quy định pháp luật.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
