Trong quá trình giải quyết thừa kế, việc lập văn bản từ chối nhận di sản giúp xác định rõ ý chí của từng người thừa kế và tránh tranh chấp về sau. Tuy nhiên, trên thực tế có không ít trường hợp giả mạo văn bản từ chối nhận di sản nhằm chiếm đoạt quyền lợi hoặc loại bỏ người thừa kế khác khỏi danh sách hưởng di sản. Đây là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng và có thể bị xử lý hình sự. Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể mức phạt văn bản từ chối di sản giả mạo theo quy định mới nhất.
>>> Xem thêm: Đội ngũ công chứng viên giàu kinh nghiệm tại Văn phòng công chứng Hà Nội sẽ giúp bạn an tâm tuyệt đối.
1. Căn cứ pháp lý xử lý hành vi sử dụng văn bản từ chối di sản giả mạo
Các quy định điều chỉnh hành vi giả mạo hoặc sử dụng giấy tờ công chứng giả bao gồm:
-
Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017);
-
Bộ luật Dân sự 2015, Điều 620 (về quyền từ chối nhận di sản);
-
Luật Công chứng 2014, Điều 7 và Điều 75 (về trách nhiệm của người yêu cầu công chứng và xử lý vi phạm).
Cụ thể, theo Điều 7 Luật Công chứng 2014, người yêu cầu công chứng phải chịu trách nhiệm về tính chính xác, hợp pháp của hồ sơ, giấy tờ xuất trình. Nếu có hành vi cung cấp thông tin hoặc tài liệu giả mạo, người đó phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Ngoài ra, Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:
“Người nào làm giả con dấu, tài liệu, giấy tờ của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu, giấy tờ giả đó để thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm.”
Như vậy, việc làm giả hoặc sử dụng văn bản từ chối nhận di sản giả mạo có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
2. Mức phạt hành chính và hình sự đối với văn bản từ chối di sản giả mạo
2.1. Xử phạt hành chính
Nếu hành vi chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm, người vi phạm có thể bị xử lý theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP (về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội).
Theo Điều 59 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi làm giả hoặc sử dụng giấy tờ, tài liệu giả có thể bị phạt tiền từ 2.000.000 đến 4.000.000 đồng, kèm theo tịch thu tang vật (nếu có).
2.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự
Nếu hành vi giả mạo hoặc sử dụng văn bản công chứng giả nhằm chiếm đoạt tài sản, tước quyền thừa kế hoặc gây thiệt hại cho người khác, người vi phạm có thể bị xử lý theo Điều 174 và Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015, với các mức phạt sau:
-
Phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm nếu hành vi đơn giản (làm giả văn bản, dùng để yêu cầu công chứng hoặc khai nhận di sản).
-
Phạt tù từ 2 năm đến 7 năm nếu hành vi có tổ chức, làm giả nhiều giấy tờ hoặc gây thiệt hại lớn cho người khác.
-
Phạt tù từ 5 năm đến 12 năm nếu chiếm đoạt tài sản có giá trị lớn hoặc tái phạm nguy hiểm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc đảm nhiệm chức vụ nhất định trong 1 – 5 năm.
>>> Xem thêm: Bạn có biết: Dịch vụ sổ đỏ có thể hoàn tất hồ sơ chỉ trong 3 ngày?
3. Hậu quả pháp lý của việc sử dụng văn bản từ chối di sản giả mạo
Theo quy định tại Điều 52 Luật Công chứng 2014, văn bản công chứng bị tuyên vô hiệu nếu:
-
Người yêu cầu công chứng sử dụng giấy tờ, thông tin giả mạo;
-
Nội dung công chứng vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội;
-
Công chứng viên bị lừa dối trong quá trình thực hiện công chứng.
Khi đó:
-
Văn bản từ chối nhận di sản giả mạo sẽ bị hủy bỏ;
-
Quyền thừa kế của người bị giả mạo được khôi phục, và người làm giả phải hoàn trả toàn bộ thiệt hại phát sinh;
-
Tổ chức hành nghề công chứng có thể bị xem xét trách nhiệm dân sự nếu để xảy ra sai sót trong việc kiểm tra tính hợp pháp của giấy tờ.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ thực tế:
Sau khi bà N qua đời, các con của bà tiến hành thủ tục phân chia di sản là căn nhà tại TP.HCM. Một người con là ông T xuất trình văn bản từ chối nhận di sản của em gái (chị H) có công chứng. Tuy nhiên, khi chị H biết sự việc, chị khẳng định chưa từng ký hoặc yêu cầu công chứng bất kỳ văn bản nào.
Cơ quan điều tra xác minh chữ ký và dấu vân tay trong hồ sơ công chứng, kết luận văn bản bị giả mạo. Hành vi này được xác định là sử dụng tài liệu giả để chiếm đoạt quyền thừa kế, ông T bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015, với mức phạt 2 năm tù giam.
>>> Xem thêm: Hồ sơ cần nộp khi tiến hành Công chứng mua bán xe gồm những gì?
Kết luận
Tóm lại, mức phạt văn bản từ chối di sản giả mạo phụ thuộc vào tính chất và hậu quả của hành vi. Nếu chỉ vi phạm hành chính, người vi phạm có thể bị phạt tiền; nhưng nếu giả mạo để chiếm đoạt di sản hoặc gây thiệt hại cho người khác, thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù lên đến 12 năm. Do đó, khi thực hiện thủ tục thừa kế, người dân cần tuyệt đối trung thực và lựa chọn tổ chức công chứng uy tín để bảo đảm tính pháp lý và an toàn cho quyền lợi của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Quy trình cưỡng chế tháo dỡ công trình lấn đất liền kề
>>> Các bước công chứng khai nhận di sản thừa kế theo luật
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com