Có thể công chứng văn bản phân chia di sản online được không?

Trong thời đại số hóa, nhiều người thừa kế mong muốn thực hiện công chứng di sản online để tiết kiệm thời gian, đặc biệt khi đang sinh sống ở xa. Tuy nhiên, liệu pháp luật hiện hành có cho phép công chứng văn bản phân chia di sản trực tuyến hay không? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định, phạm vi áp dụng và cách thực hiện đúng pháp luật.

>>> Xem thêm: Tư vấn miễn phí trước khi công chứng – chỉ tại văn phòng công chứng.

⚖️ 1. Căn cứ pháp lý về công chứng di sản online

Theo quy định pháp luật mới nhất, việc công chứng di sản online được xem xét dựa trên các văn bản pháp luật sau:

• Luật Công chứng 2014, sửa đổi bổ sung bởi Luật Công chứng 2024 (có hiệu lực từ 01/01/2025):

  • Điều 42a (bổ sung): Cho phép áp dụng hệ thống công chứng điện tử trong một số trường hợp, được quản lý tập trung bởi Bộ Tư pháp.

  • Khoản 3 Điều 57: Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản phải có mặt đầy đủ người thừa kế hoặc người được ủy quyền hợp pháp.

• Nghị định 45/2020/NĐ-CP về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử: quy định nguyên tắc giao dịch điện tử giữa người dân và cơ quan hành chính.

• Thông tư 06/2023/TT-BTP của Bộ Tư pháp hướng dẫn về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động công chứng (thí điểm hệ thống công chứng điện tử tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng).

👉 Tóm lại:
Pháp luật chưa cho phép công chứng di sản 100% online, nhưng đã mở cơ chế thực hiện một phần trực tuyến — như đặt lịch hẹn, nộp hồ sơ điện tử, kiểm tra tính pháp lý tài sản, và xác thực chữ ký qua nền tảng công chứng điện tử được Bộ Tư pháp cấp phép.

💻 2. Có thể công chứng văn bản phân chia di sản online trong trường hợp nào?

Hiện nay, công chứng di sản online chỉ được áp dụng một phần quy trình, cụ thể:

2.1. Các bước có thể thực hiện online

• Bước 1: Gửi hồ sơ điện tử qua Cổng thông tin công chứng điện tử quốc gia (https://congchungtructuyen.moj.gov.vn).

• Bước 2: Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, liên hệ xác minh thông tin qua video call hoặc email.

• Bước 3: Xác định tính hợp lệ của giấy tờ (di chúc, giấy chứng tử, sổ đỏ, CMND/CCCD…).

• Bước 4: Đặt lịch ký trực tiếp tại văn phòng công chứng đã chọn hoặc qua ủy quyền công chứng (nếu được pháp luật cho phép).

2.2. Các bước vẫn phải thực hiện trực tiếp

• Ký và điểm chỉ vào văn bản phân chia di sản.

• Công chứng viên chứng nhận chữ ký, đối chiếu bản chính.

• Nhận bản công chứng gốc có dấu, chữ ký của công chứng viên.

💡 Lưu ý: Việc ký và chứng thực chữ ký chưa thể thực hiện online vì theo Điều 47 Luật Công chứng 2024, công chứng viên phải “kiểm tra nhân thân, năng lực hành vi và sự tự nguyện của người yêu cầu” — điều này bắt buộc phải trực tiếp.

>>> Xem thêm: Tiết kiệm tối đa công sức, chi phí và thời gian với dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói uy tín, chuyên nghiệp.

🧾 3. Quy trình thực hiện công chứng di sản online từng phần

Dưới đây là quy trình chuẩn khi thực hiện công chứng di sản online từng phần:

📍 Căn cứ pháp lý: Điều 9 và Điều 10 Thông tư 06/2023/TT-BTP quy định rõ về giá trị pháp lý của bản sao điện tử được tạo ra từ hồ sơ công chứng.

📘 4. Ví dụ thực tế về công chứng di sản online

Tình huống minh họa:
Bà H (Việt kiều Mỹ) có cha qua đời tại Hà Nội, để lại 1 căn nhà và 1 sổ tiết kiệm. Bà H không thể về Việt Nam nên nhờ con trai nộp hồ sơ công chứng online qua Cổng công chứng điện tử Hà Nội.

Công chứng viên yêu cầu bà H xác thực nhân thân bằng video call, gửi giấy ủy quyền hợp pháp (được chứng nhận bởi Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Mỹ).
Sau khi hồ sơ hợp lệ, người con trai thay mặt ký văn bản phân chia di sản cùng các đồng thừa kế khác tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ.

Kết quả: Văn bản phân chia di sản được công chứng hợp pháp.
Bà H nhận bản sao điện tử qua email để lưu giữ và dùng làm căn cứ cho thủ tục chuyển tiền thừa kế.

>>> Xem thêm: Những quyền lợi bạn được bảo vệ sau khi Công chứng ủy quyền.

🧠 5. Ưu điểm và hạn chế của công chứng di sản online

Ưu điểm

✅ Tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.
✅ Có thể nộp hồ sơ mọi lúc, mọi nơi.
✅ Giúp người ở xa hoặc ở nước ngoài vẫn tham gia được quy trình công chứng.

Hạn chế

⚠️ Vẫn phải ký trực tiếp hoặc ủy quyền hợp pháp.
⚠️ Không áp dụng cho hồ sơ có tranh chấp hoặc cần xác minh nhân thân phức tạp.
⚠️ Một số địa phương chưa triển khai hệ thống công chứng điện tử đồng bộ.

✅ 6. Kết luận

Hiện nay, công chứng di sản online chưa thể thực hiện hoàn toàn trực tuyến, nhưng pháp luật đã cho phép thực hiện từng phần trên môi trường điện tử.
Người dân có thể:

• Gửi hồ sơ, tra cứu, đặt lịch hẹn và xác thực thông tin online.

• Tuy nhiên, việc ký và chứng nhận cuối cùng vẫn bắt buộc thực hiện trực tiếp.

Trong tương lai gần, khi hệ thống công chứng điện tử quốc gia được triển khai toàn diện, người dân có thể thực hiện công chứng di sản 100% online, bảo đảm nhanh chóng, an toàn và minh bạch.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Giấy ủy quyền nhận tiền mất có cấp lại bản sao công chứng được không?

>>> Mọi nhu cầu công chứng đều được đáp ứng chỉ với một lần đặt Dịch vụ công chứng.

>>> Ly hôn không biết địa chỉ của chồng/vợ: Làm sao xử lý?

>>> Hướng dẫn thủ tục công chứng di chúc dễ dàng và nhanh chóng

>>> Cập nhật tất tần tật các loại phí công chứng di chúc năm 2025

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com