Trong nhiều trường hợp, công chứng ngoài trụ sở được thực hiện do người yêu cầu công chứng không thể đến văn phòng công chứng vì lý do sức khỏe, tuổi cao, điều kiện đi lại hoặc các tình huống khẩn cấp khác. Một vấn đề thường được đặt ra là: có bắt buộc ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở hay không? Việc ghi nhận này có ý nghĩa gì đối với giá trị pháp lý của văn bản công chứng?
Bài viết dưới đây sẽ phân tích căn cứ pháp lý và làm rõ nghĩa vụ ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt khi công chứng ngoài trụ sở theo quy định hiện hành.
>>> Xem thêm: Những ai từng đến phòng công chứng đều đánh giá cao thái độ phục vụ tận tâm và sự rõ ràng trong từng thủ tục.
1. Căn cứ pháp lý về hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở
Theo Luật Công chứng 2014:
-
Điều 44 quy định: công chứng được thực hiện tại trụ sở tổ chức hành nghề công chứng; trường hợp người yêu cầu công chứng không thể đến trụ sở vì lý do chính đáng thì công chứng viên được thực hiện công chứng ngoài trụ sở
-
Điều 7 quy định nguyên tắc hành nghề công chứng, trong đó yêu cầu bảo đảm tính khách quan, trung thực và đúng trình tự pháp luật
-
Điều 40, Điều 41 quy định trách nhiệm của công chứng viên trong việc kiểm tra hồ sơ, điều kiện công chứng
➡️ Mặc dù Luật Công chứng không quy định trực tiếp cụm từ “ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt”, nhưng hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở chính là căn cứ pháp lý để xác định tính hợp pháp của việc công chứng ngoài trụ sở.
2. Hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở được hiểu như thế nào?
Hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở thường được hiểu là những tình huống:
-
Người yêu cầu công chứng già yếu, mất khả năng đi lại
-
Người đang điều trị tại cơ sở y tế hoặc tại nhà
-
Người đang bị tạm giam, tạm giữ, thi hành án
-
Trường hợp khẩn cấp cần xác lập giao dịch ngay (di chúc, ủy quyền, xử lý tài sản gấp)
📌 Những hoàn cảnh này là điều kiện phát sinh việc công chứng ngoài trụ sở và cần được xem xét, đánh giá trước khi công chứng viên chấp nhận yêu cầu.
>>> Xem thêm: Khi không nắm rõ quy định pháp luật, Dịch vụ sang tên sổ đỏ sẽ giúp bạn đi đúng hướng.
3. Có bắt buộc ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở không?
Về mặt pháp lý:
-
Luật Công chứng không quy định bắt buộc bằng văn bản phải ghi rõ hoàn cảnh đặc biệt trong nội dung hợp đồng, giao dịch
-
Tuy nhiên, công chứng viên có trách nhiệm chứng minh lý do thực hiện công chứng ngoài trụ sở là chính đáng, hợp pháp
Do đó, trên thực tiễn:
-
Việc ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở trong lời chứng, hồ sơ hoặc tài liệu kèm theo là rất cần thiết
-
Đây được xem là biện pháp phòng ngừa rủi ro pháp lý, không phải là thủ tục hình thức
➡️ Có thể khẳng định: không bắt buộc theo luật, nhưng gần như bắt buộc theo yêu cầu an toàn pháp lý.
4. Ý nghĩa pháp lý của việc ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở
Việc ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở mang lại nhiều giá trị:
-
Chứng minh việc công chứng ngoài trụ sở đúng điều kiện luật định
-
Là căn cứ bảo vệ công chứng viên khi phát sinh khiếu nại, tranh chấp
-
Tăng tính minh bạch, khách quan của văn bản công chứng
-
Hạn chế nguy cơ văn bản bị tuyên vô hiệu do vi phạm trình tự công chứng
📌 Trong nhiều vụ tranh chấp, việc không thể hiện rõ hoàn cảnh đặc biệt là lý do khiến văn bản công chứng bị nghi ngờ về tính hợp pháp.
>>> Xem thêm: Đừng để hợp đồng mua bán xe bị vô hiệu – hãy Công chứng mua bán xe đúng cách.
5. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ thực tế:
Ông A, 78 tuổi, đang điều trị tai biến tại nhà, yêu cầu công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất. Công chứng viên thực hiện công chứng ngoài trụ sở nhưng không ghi nhận lý do công chứng ngoài trụ sở trong lời chứng hoặc hồ sơ.
Sau này, khi phát sinh tranh chấp, các bên cho rằng việc công chứng ngoài trụ sở là trái quy định. Công chứng viên gặp khó khăn trong việc chứng minh hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở, làm tăng rủi ro pháp lý cho văn bản.
➡️ Trường hợp này cho thấy việc ghi nhận hoàn cảnh đặc biệt tuy không bắt buộc theo luật nhưng rất quan trọng trên thực tế.
6. Kết luận
Hoàn cảnh đặc biệt công chứng ngoài trụ sở là căn cứ pháp lý quan trọng để xác định tính hợp pháp của việc công chứng ngoài trụ sở. Mặc dù pháp luật không bắt buộc phải ghi nhận cụ thể trong mọi trường hợp, nhưng việc thể hiện rõ hoàn cảnh đặc biệt trong hồ sơ hoặc lời chứng là cần thiết nhằm bảo đảm an toàn pháp lý và hạn chế tranh chấp.
Đối với công chứng viên và người yêu cầu công chứng, ghi nhận đầy đủ hoàn cảnh đặc biệt khi công chứng ngoài trụ sở chính là giải pháp hiệu quả để bảo vệ quyền lợi của các bên và giá trị pháp lý của văn bản công chứng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Mẹo chọn văn phòng công chứng phù hợp cho doanh nghiệp nhỏ
>>> Dịch vụ làm sổ hồng nhận làm cho đất xen kẹt, đất chưa đủ điều kiện
>>> Công chứng mua bán xe và thanh toán trả góp
>>> Bên vi phạm nghĩa vụ hợp đồng: Người bị thiệt hại phải làm gì?
>>> Không trực tiếp ký hợp đồng: Văn bản công chứng có bị hủy?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
