Có cần xác minh tình trạng sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở?

Trong nhiều trường hợp công chứng ngoài trụ sở, người yêu cầu công chứng là người già yếu, đang điều trị bệnh hoặc không thể đi lại. Điều này đặt ra một vấn đề pháp lý quan trọng: xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở có bắt buộc hay không, và công chứng viên phải thực hiện ở mức độ nào để bảo đảm tính hợp pháp của giao dịch?

Bài viết dưới đây sẽ phân tích căn cứ pháp lý, phạm vi xác minh và những lưu ý quan trọng nhằm hạn chế rủi ro tranh chấp về sau.

>>> Xem thêm: Cần công chứng ngoài giờ hành chính? Đã có hỗ trợ.

1. Căn cứ pháp lý về xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở

Theo Luật Công chứng 2014:

Điều 44 quy định các trường hợp được công chứng ngoài trụ sở
Điều 7 quy định nguyên tắc hành nghề công chứng, trong đó yêu cầu bảo đảm ý chí tự nguyện và năng lực hành vi dân sự của người yêu cầu công chứng
Điều 40 và Điều 41 yêu cầu công chứng viên kiểm tra tính hợp pháp của hồ sơ, nhân thân và điều kiện giao dịch

Bên cạnh đó, Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

Giao dịch dân sự chỉ có hiệu lực khi chủ thể có năng lực hành vi dân sự và hoàn toàn tự nguyện

➡️ Do đó, việc xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở là yêu cầu nghiệp vụ quan trọng nhằm bảo đảm điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự.

2. Có bắt buộc phải xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở không?

Pháp luật không quy định bắt buộc phải có giấy xác nhận y tế trong mọi trường hợp công chứng ngoài trụ sở. Tuy nhiên:

Công chứng viên bắt buộc phải xác định:
- Người yêu cầu công chứng có nhận thức, làm chủ được hành vi hay không
- Việc giao kết có xuất phát từ ý chí tự nguyện

📌 Vì vậy:

Xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở là bắt buộc về mặt bản chất,
Nhưng hình thức xác minh linh hoạt, tùy vào tình trạng thực tế của người yêu cầu công chứng.

>>> Xem thêm: Với sự hỗ trợ trọn gói, Dịch vụ sang tên sổ đỏ giúp bạn hoàn thành hồ sơ đúng hạn.

Xem thêm: Sang tên sổ đỏ hộ gia đình

3. Khi nào cần yêu cầu giấy xác nhận sức khỏe?

Trong thực tiễn hành nghề, xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở thường được thực hiện chặt chẽ hơn trong các trường hợp:

Người yêu cầu công chứng:
- Tuổi cao, sức khỏe suy giảm rõ rệt
- Đang điều trị bệnh nặng, bệnh tâm thần
- Vừa trải qua tai biến, phẫu thuật
Nội dung công chứng là:
- Di chúc
- Tặng cho tài sản có giá trị lớn
- Chuyển nhượng bất động sản

📌 Khi có nghi ngờ về năng lực hành vi dân sự, công chứng viên có quyền:

Yêu cầu giấy xác nhận tình trạng sức khỏe của cơ sở y tế
Hoặc từ chối công chứng nếu không đủ căn cứ xác định năng lực

4. Trách nhiệm của công chứng viên trong việc xác minh sức khỏe

Khi thực hiện xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở, công chứng viên có trách nhiệm:

Trực tiếp tiếp xúc, trao đổi với người yêu cầu công chứng
Đặt câu hỏi để kiểm tra khả năng nhận thức, phản xạ, ghi nhớ
Quan sát biểu hiện tâm lý, thể chất tại thời điểm công chứng
Ghi nhận kết quả xác minh vào hồ sơ công chứng (khi cần thiết)

➡️ Việc làm qua loa, hình thức có thể dẫn đến sai phạm công chứng ngoài trụ sở và phát sinh trách nhiệm bồi thường.

>>> Xem thêm: Những câu hỏi thường gặp khi thực hiện Công chứng thừa kế.

5. Ví dụ minh họa thực tế

Ví dụ thực tế:
Bà L, 79 tuổi, đang nằm điều trị tại nhà do tai biến. Gia đình yêu cầu công chứng ngoài trụ sở để lập hợp đồng tặng cho nhà đất. Công chứng viên sau khi trao đổi nhận thấy bà L trả lời không nhất quán, trí nhớ kém.

Trước tình huống này, công chứng viên yêu cầu cung cấp giấy xác nhận tình trạng sức khỏe của bệnh viện. Sau khi xác định bà L không đủ khả năng nhận thức, công chứng viên đã từ chối công chứng.

➡️ Việc xác minh sức khỏe kịp thời đã giúp tránh rủi ro tranh chấp và bảo vệ tính hợp pháp của hoạt động công chứng.

6. Kết luận

Xác minh sức khỏe khi công chứng ngoài trụ sở không chỉ là yêu cầu nghiệp vụ mà còn là yếu tố then chốt bảo đảm giá trị pháp lý của văn bản công chứng. Dù pháp luật không bắt buộc phải có giấy xác nhận y tế trong mọi trường hợp, nhưng công chứng viên phải đánh giá đầy đủ tình trạng sức khỏe, năng lực hành vi và ý chí tự nguyện của người yêu cầu công chứng.

Xem thêm: Địa chỉ văn phòng công chứng quận Hà Đông

Thực hiện nghiêm túc việc xác minh sẽ giúp hạn chế tranh chấp, bảo vệ quyền lợi của các bên và tránh rủi ro pháp lý cho cả người dân lẫn công chứng viên.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Phí công chứng được tính theo quy định pháp luật nào và bao gồm những khoản gì?

>>> Thủ tục công chứng chia thừa kế cần những giấy tờ gì?

>>> Dịch vụ làm sổ hồng nhận làm cho đất xen kẹt, đất chưa đủ điều kiện

>>> Tặng cho có điều kiện: Khi nào bị hủy?

>>> Vi phạm nguyên tắc bình đẳng: Văn bản công chứng xử lý sao?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.