Trong nhiều trường hợp, người để lại di sản qua đời khi tài sản của họ đang bị kê biên để bảo đảm thi hành án hoặc nghĩa vụ tài chính khác. Khi đó, việc lập và công chứng văn bản nhận “di sản bị kê biên” trở nên phức tạp do quyền thừa kế phải đặt trong mối quan hệ với quyền của chủ nợ và cơ quan thi hành án. Không ít người thừa kế lúng túng, nhầm lẫn rằng tài sản bị kê biên thì không thể khai nhận di sản. Bài viết dưới đây hướng dẫn chi tiết cách lập văn bản nhận di sản khi di sản đang bị kê biên theo đúng quy định pháp luật.
>>> Xem thêm: Làm sao để nhận biết văn phòng công chứng hoạt động hợp pháp?
1. Di sản bị kê biên có được khai nhận thừa kế không?
Theo “Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015”, di sản bao gồm toàn bộ tài sản của người chết để lại, không loại trừ tài sản đang bị kê biên. Việc kê biên tài sản chỉ nhằm bảo đảm thi hành nghĩa vụ, không làm mất quyền sở hữu của người để lại di sản tại thời điểm chết.
Tuy nhiên, căn cứ “Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015”, người thừa kế chỉ được hưởng di sản sau khi đã thực hiện nghĩa vụ tài sản của người chết trong phạm vi di sản để lại. Do đó, di sản bị kê biên vẫn được khai nhận, nhưng việc sử dụng, chuyển dịch bị hạn chế cho đến khi xử lý xong nghĩa vụ.
2. Các trường hợp di sản bị kê biên thường gặp
Trong thực tiễn, di sản bị kê biên thường phát sinh trong các trường hợp sau:
-
Tài sản bị kê biên để thi hành bản án, quyết định của tòa án;
-
Tài sản bị kê biên để bảo đảm nghĩa vụ trả nợ;
-
Tài sản bị kê biên trong quá trình xử lý vi phạm hành chính;
-
Tài sản bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quyết định của tòa án.
Mỗi trường hợp sẽ ảnh hưởng khác nhau đến nội dung và hiệu lực của văn bản nhận di sản.
>>> Xem thêm: Thời gian xử lý hồ sơ khi dùng dịch vụ sổ đỏ có nhanh hơn tự làm không?
3. Căn cứ pháp lý điều chỉnh việc nhận di sản bị kê biên
Việc lập và công chứng văn bản nhận di sản bị kê biên được điều chỉnh bởi:
-
“Bộ luật Dân sự 2015”;
-
“Luật Công chứng 2014”;
-
“Luật Thi hành án dân sự 2008, sửa đổi bổ sung 2014”;
-
Các bản án, quyết định thi hành án có hiệu lực pháp luật.
Theo “Điều 75 Luật Thi hành án dân sự”, tài sản của người phải thi hành án vẫn được xử lý để thi hành nghĩa vụ, kể cả khi người đó chết.
4. Điều kiện để lập văn bản nhận di sản khi tài sản bị kê biên
Người thừa kế chỉ có thể lập văn bản nhận di sản khi đáp ứng các điều kiện sau:
-
Có căn cứ xác định người để lại di sản đã chết hợp pháp;
-
Xác định rõ tài sản thuộc di sản và đang bị kê biên;
-
Không có tranh chấp về hàng thừa kế;
-
Chấp nhận việc di sản bị hạn chế quyền định đoạt do kê biên.
Văn bản nhận di sản không làm chấm dứt hiệu lực kê biên và không cản trở việc thi hành án.
>>> Xem thêm: Điều kiện pháp lý để công chứng văn bản thừa kế – công chứng thừa kế
5. Hồ sơ lập văn bản nhận di sản bị kê biên
Khi yêu cầu công chứng, người thừa kế cần chuẩn bị:
-
Giấy chứng tử của người để lại di sản;
-
Di chúc hợp pháp hoặc giấy tờ chứng minh thừa kế theo pháp luật;
-
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản bị kê biên;
-
Quyết định kê biên hoặc thông báo của cơ quan thi hành án;
-
Giấy tờ tùy thân của người thừa kế.
Việc cung cấp đầy đủ quyết định kê biên là điều kiện bắt buộc để công chứng viên xác định rõ tình trạng pháp lý của di sản.
6. Quy trình lập và công chứng văn bản nhận di sản bị kê biên
6.1. Tiếp nhận và thẩm tra hồ sơ
Công chứng viên kiểm tra tình trạng pháp lý của di sản bị kê biên, phạm vi nghĩa vụ và hiệu lực của quyết định thi hành án.
6.2. Niêm yết việc nhận di sản
Theo “Luật Công chứng 2014”, việc nhận di sản phải được niêm yết công khai trong thời hạn 15 ngày tại UBND cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản.
6.3. Soạn thảo văn bản nhận di sản
Văn bản phải ghi rõ:
-
Tình trạng tài sản đang bị kê biên;
-
Cơ quan ra quyết định kê biên;
-
Cam kết của người thừa kế về việc thực hiện nghĩa vụ thi hành án.
6.4. Ký và công chứng văn bản
Sau khi ký, văn bản có giá trị xác lập tư cách người thừa kế nhưng không làm phát sinh quyền định đoạt ngay đối với di sản.
7. Hệ quả pháp lý của văn bản nhận di sản bị kê biên
Sau khi công chứng:
-
Người thừa kế trở thành chủ thể hưởng di sản về mặt pháp lý;
-
Di sản vẫn thuộc diện kê biên cho đến khi nghĩa vụ được thanh toán;
-
Người thừa kế kế thừa nghĩa vụ thi hành án trong phạm vi di sản nhận được.
Theo “Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015”, người thừa kế không phải chịu trách nhiệm bằng tài sản riêng.
8. Một số lưu ý pháp lý quan trọng
-
Không được chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp di sản bị kê biên;
-
Văn phòng công chứng có quyền từ chối nếu hồ sơ kê biên không rõ ràng;
-
Trường hợp tranh chấp, phải chờ kết quả giải quyết của tòa án;
-
Sau khi giải tỏa kê biên, người thừa kế mới được toàn quyền định đoạt di sản.
Kết luận
Việc lập văn bản nhận di sản khi di sản bị kê biên là thủ tục hoàn toàn có thể thực hiện nếu tuân thủ đúng quy định pháp luật. Hiểu rõ bản chất pháp lý của di sản bị kê biên giúp người thừa kế bảo vệ quyền lợi của mình mà không làm ảnh hưởng đến quá trình thi hành án. Trong các trường hợp phức tạp, việc tham vấn công chứng viên hoặc luật sư là cần thiết để tránh rủi ro pháp lý kéo dài.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Tòa án giải quyết ly hôn mất bao lâu nếu có tranh chấp con cái?
>>> Quyền thừa kế của vợ/chồng: Đối với tài khoản ngân hàng của người bạn đời
>>> Công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng nhượng quyền thương mại
>>> Văn phòng công chứng Hà Nội tư vấn miễn phí thủ tục công chứng nhà đất
>>> Tra cứu phí công chứng online nhanh chóng, chính xác chỉ trong 1 phút
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
