Làm sao để hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng?
Việc lập văn bản từ chối nhận di sản là quyền của người thừa kế khi họ không muốn nhận phần tài sản được để lại. Tuy nhiên, trong thực tế, có nhiều trường hợp người từ chối nhận di sản sau đó thay đổi ý định và muốn hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng. Liệu điều này có được pháp luật cho phép không, và nếu có thì thủ tục hủy được thực hiện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết theo quy định pháp luật mới nhất để người đọc nắm rõ quyền và nghĩa vụ của mình.
1. Căn cứ pháp lý về việc hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng
Các quy định liên quan được ghi nhận trong:
Bộ luật Dân sự 2015, Điều 620 (về quyền từ chối nhận di sản) và Điều 623 (thời hiệu khởi kiện thừa kế);
Luật Công chứng 2014, Điều 51 (công chứng sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ hợp đồng, giao dịch);
Nghị định 29/2015/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Công chứng.
Cụ thể, Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, nhưng việc từ chối phải được thể hiện bằng văn bản, có công chứng, chứng thực và phải được thực hiện trước thời điểm phân chia di sản.”
Đồng thời, khoản 3 Điều 620 cũng nêu rõ:
“Sau khi đã từ chối nhận di sản, người từ chối không được rút lại việc từ chối, trừ trường hợp di sản chưa chia.”
Như vậy, việc hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng chỉ được phép khi di sản chưa được chia, và việc hủy phải tuân theo thủ tục công chứng hủy bỏ văn bản theo Điều 51 Luật Công chứng 2014.
2. Trường hợp được hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng
Người đã lập văn bản từ chối nhận di sản chỉ có thể yêu cầu hủy khi:
Di sản chưa được chia cho các đồng thừa kế;
Việc từ chối chưa được sử dụng làm căn cứ để xác lập các giao dịch khác (ví dụ: chia thừa kế, đăng ký quyền sở hữu…);
Người lập văn bản có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và tự nguyện yêu cầu hủy bỏ.
Nếu các điều kiện trên được đáp ứng, người thừa kế có thể làm văn bản yêu cầu hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản, và thực hiện công chứng theo quy định tại Điều 51 Luật Công chứng 2014.
Trường hợp di sản đã chia xong, hoặc các đồng thừa kế khác đã nhận phần di sản dựa trên văn bản từ chối đó, thì không thể hủy.
>>> Xem thêm: Thủ tục rườm rà? Hãy để Dịch vụ làm sổ đỏ xử lý giúp bạn nhanh nhất!
3. Thủ tục hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng
Để thực hiện việc hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng, người yêu cầu cần chuẩn bị:
Bản chính văn bản từ chối nhận di sản đã được công chứng;
Giấy tờ tùy thân của người yêu cầu (CCCD, hộ chiếu…);
Giấy chứng tử của người để lại di sản;
Giấy tờ chứng minh quyền thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh…);
Dự thảo văn bản hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản hoặc yêu cầu công chứng viên hỗ trợ lập.
Trình tự thực hiện:
Nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng nơi đã công chứng văn bản từ chối trước đó;
Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, xác minh tình trạng chia di sản;
Nếu đủ điều kiện, công chứng viên lập văn bản hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản và các bên ký xác nhận;
Văn bản hủy bỏ có hiệu lực từ thời điểm được công chứng viên ký và đóng dấu.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ: Ông P mất năm 2024, để lại di sản là một căn nhà và sổ tiết kiệm. Con gái ông là chị Q đã lập văn bản từ chối nhận di sản vào tháng 2/2025, được công chứng hợp pháp. Đến tháng 6/2025, việc phân chia di sản vẫn chưa được tiến hành. Sau khi suy nghĩ lại, chị Q muốn nhận phần tài sản của mình nên đã đề nghị hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng.
Trong trường hợp này:
Vì di sản chưa được chia, nên chị Q có quyền yêu cầu hủy;
Chị cần đến phòng công chứng đã lập văn bản trước đó, nộp hồ sơ và ký văn bản hủy bỏ;
Sau khi công chứng viên ký, văn bản hủy bỏ có hiệu lực, và chị Q trở lại là người thừa kế hợp pháp theo quy định.
Ngược lại, nếu di sản đã được chia cho các đồng thừa kế khác, thì yêu cầu của chị Q sẽ không được chấp nhận.
Tóm lại, việc hủy văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng chỉ được thực hiện khi di sản chưa được chia và phải tiến hành thủ tục công chứng hủy bỏ hợp pháp tại tổ chức hành nghề công chứng. Người yêu cầu cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và chứng minh rằng việc hủy bỏ không ảnh hưởng đến quyền lợi của các đồng thừa kế khác. Việc nắm rõ quy định này sẽ giúp người thừa kế bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình và tránh phát sinh tranh chấp sau này.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
