Người làm lao động thời vụ thường nghĩ rằng công việc ngắn hạn đồng nghĩa với ít quyền lợi, dẫn đến nhiều trường hợp bị bỏ quên những bảo đảm pháp lý quan trọng. Thực tế, Bộ luật Lao động hiện hành đã quy định đầy đủ nghĩa vụ của doanh nghiệp khi sử dụng lao động dưới 12 tháng, từ tiền lương, thời giờ làm việc đến bảo hiểm bắt buộc. Tuy nhiên, vì thiếu thông tin, người lao động thời vụ dễ rơi vào tình trạng bị chèn ép, không được ký hợp đồng đúng quy định hoặc không được đóng BHXH. Bài viết dưới đây phân tích chi tiết những quyền thường bị bỏ sót và cách người lao động tự bảo vệ mình.
>>> Xem thêm: Hành trình của một hợp đồng: Từ bàn đàm phán đến văn phòng công chứng
1. Lao động thời vụ là gì? Có phải hợp đồng “thời vụ” còn tồn tại?
Theo “Bộ luật Lao động 2019”, pháp luật không còn khái niệm hợp đồng thời vụ, mà thay thế bằng hợp đồng lao động xác định thời hạn dưới 12 tháng.
Doanh nghiệp vẫn có nhu cầu sử dụng lao động ngắn hạn, nhưng phải ký hợp đồng lao động đúng bản chất công việc. Việc gọi là “lao động thời vụ” chỉ mang tính thực tế, không phải thuật ngữ pháp lý.
2. Những quyền của lao động thời vụ dễ bị bỏ quên
2.1. Quyền được ký hợp đồng lao động bằng văn bản
Nhiều doanh nghiệp chỉ thỏa thuận miệng với người làm việc ngắn hạn.
Tuy nhiên, “Điều 14 Bộ luật Lao động 2019” quy định: hợp đồng dưới 1 tháng vẫn phải lập bằng văn bản, trừ một số trường hợp đặc biệt (giúp việc gia đình, lao động dưới 18 tuổi theo công việc ngắn hạn…).
→ Nếu không có hợp đồng, người lao động bị mất căn cứ để đòi quyền lợi khi phát sinh tranh chấp.
2.2. Quyền hưởng lương đúng thời hạn và không thấp hơn mức tối thiểu
Theo “Điều 90 và Điều 94 Bộ luật Lao động 2019”, doanh nghiệp phải trả lương đúng hạn, công khai cơ chế trả lương và không được trả thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.
Nhiều lao động thời vụ bị ép làm việc với mức lương thấp hơn vì nghĩ rằng “làm tạm thôi”, điều hoàn toàn trái luật.
>>> Xem thêm: Mẹo tiết kiệm thời gian cho thủ tục công chứng mua bán nhà
2.3. Quyền được đóng BHXH bắt buộc nếu hợp đồng từ 1 tháng trở lên
Theo “Khoản 1 Điều 2 Luật BHXH 2014”, người lao động ký hợp đồng từ 1 tháng trở lên phải được tham gia BHXH bắt buộc.
Doanh nghiệp thường lách bằng cách ký nhiều hợp đồng 29 ngày để trốn BHXH, nhưng hành vi này bị coi là vi phạm nghĩa vụ và có thể bị xử phạt hành chính.
2.4. Quyền về thời gian làm việc – nghỉ ngơi
Người lao động thời vụ vẫn được hưởng đầy đủ quyền theo quy định chung:
-
48 giờ/tuần (hoặc 40 giờ theo thỏa thuận);
-
Nghỉ giữa ca, nghỉ hằng tuần;
-
Không được huy động tăng ca quá số giờ theo “Điều 107 Bộ luật Lao động 2019”.
Rất nhiều trường hợp doanh nghiệp đặt ca 12–14 tiếng/ngày mà không trả thêm tiền làm thêm – vi phạm nghiêm trọng pháp luật.
2.5. Quyền được đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động
Theo “Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015”, tất cả người lao động – dù làm dài hạn hay ngắn hạn – đều phải được trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ và được huấn luyện an toàn.
Lao động thời vụ trong các ngành xây dựng, sản xuất thường bị bỏ qua bước này, dẫn đến tai nạn đáng tiếc.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn lập Di chúc tại nhà không cần ra khỏi nhà
2.6. Quyền chấm dứt hợp đồng đúng luật và nhận đủ các khoản liên quan
Khi người lao động thời vụ nghỉ việc, doanh nghiệp vẫn phải:
-
Thanh toán đủ lương;
-
Trả lại giấy tờ;
-
Xác nhận thời gian đóng BHXH (nếu có).
Việc giữ lương hoặc gây khó khăn khi chấm dứt hợp đồng là hành vi vi phạm có thể bị xử lý.
3. Doanh nghiệp có nghĩa vụ gì khi sử dụng lao động thời vụ?
3.1. Giao kết hợp đồng xác định thời hạn rõ ràng
Hợp đồng phải thể hiện: công việc, lương, thời giờ làm việc, điều kiện an toàn, quyền lợi khi chấm dứt…
Không được ghi “thời vụ” để hạn chế quyền hưởng lợi của người lao động.
>>> Xem thêm: Cách xử lý khi có thừa kế không hợp pháp trong thủ tục thừa kế nhà đất
3.2. Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hiểm
Doanh nghiệp phải đóng BHXH – BHYT – BHTN khi hợp đồng từ 1 tháng trở lên.
Đóng thiếu hoặc trốn đóng có thể bị phạt nặng theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
3.3. Trả lương đúng hạn và đúng thỏa thuận
Kể cả hợp đồng chỉ 20–30 ngày, doanh nghiệp vẫn phải trả lương theo cơ chế đã cam kết. Mọi thỏa thuận ép người lao động “chấp nhận” lương thấp hơn mức tối thiểu đều vô hiệu.
4. Người lao động thời vụ cần làm gì để tự bảo vệ quyền lợi?
4.1. Yêu cầu ký hợp đồng bằng văn bản
Đây là bằng chứng quan trọng nhất khi xảy ra tranh chấp.
4.2. Giữ lại chứng cứ về quá trình làm việc
Tin nhắn giao việc, bảng chấm công, video – hình ảnh tại nơi làm việc đều có thể dùng làm chứng cứ theo “Điều 95 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015”.
4.3. Yêu cầu doanh nghiệp đóng BHXH nếu đủ điều kiện
Người lao động có thể gửi đơn đến cơ quan BHXH để kiểm tra việc đóng.
>>> Xem thêm: Vì sao dịch vụ sang tên sổ đỏ được nhiều người tin chọn?
4.4. Khi bị vi phạm, gửi đơn đến Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc khởi kiện
Tranh chấp tiền lương, BHXH, hợp đồng… có thể khởi kiện không cần qua hòa giải nếu thuộc nhóm tranh chấp cá nhân nhất định theo “Điều 188 Bộ luật Lao động 2019”.
Kết luận
Người làm lao động thời vụ không phải là nhóm lao động “ít quyền”. Pháp luật hiện hành quy định đầy đủ nghĩa vụ của doanh nghiệp và quyền lợi của người lao động, chỉ khác ở thời gian hợp đồng. Khi hiểu rõ quy định và biết cách bảo vệ mình, người lao động thời vụ hoàn toàn có thể tránh được tình trạng bị chèn ép, nợ lương hay không được đóng BHXH.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Người đang khởi kiện tranh chấp tài khoản: Có được nhận thừa kế không?
>>> Chi phí sao y và lưu bản văn bản từ chối nhận di sản tại tổ chức công chứng
>>> Văn phòng công chứng Hà Nội hướng dẫn thủ tục công chứng hợp đồng hợp tác kinh doanh
>>> Dịch vụ làm sổ hồng nhận làm cho đất xen kẹt, đất chưa đủ điều kiện
>>> Công chứng mua bán xe và thanh toán trả góp
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
