Phân biệt thuế GTGT và TNDN là nội dung quan trọng mà mọi doanh nghiệp, kế toán và hộ kinh doanh cần nắm rõ để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật thuế. Hai sắc thuế này khác nhau về bản chất, đối tượng tính thuế, phương pháp kê khai và thời điểm phát sinh nghĩa vụ. Việc hiểu đúng và kê khai chính xác giúp doanh nghiệp tránh rủi ro bị truy thu, xử phạt và tối ưu được nghĩa vụ thuế theo quy định hiện hành.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có thẩm quyền chứng nhận giao dịch doanh nghiệp hay không?
I. Khái niệm và căn cứ pháp lý về thuế GTGT và thuế TNDN 📘
1. Thuế giá trị gia tăng (GTGT)
-
Là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ.
-
Căn cứ pháp lý: Luật Thuế GTGT 2008 và các văn bản sửa đổi.
-
Thuế GTGT là thuế gián thu, người tiêu dùng cuối cùng là đối tượng chịu thuế.
2. Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
-
Là thuế đánh vào thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp trong kỳ.
-
Căn cứ pháp lý: Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2008 và các văn bản sửa đổi.
-
Thuế TNDN là thuế trực thu, doanh nghiệp là người nộp và chịu thuế.
II. Phân biệt thuế GTGT và TNDN theo từng tiêu chí 📊
1. Về bản chất thuế
-
Thuế GTGT là gián thu, doanh nghiệp chỉ thu hộ và nộp lại cho Nhà nước.
-
Thuế TNDN là trực thu, doanh nghiệp trực tiếp nộp từ phần lợi nhuận sau chi phí.
2. Về đối tượng chịu thuế
-
Thuế GTGT áp dụng lên hàng hóa và dịch vụ.
-
Thuế TNDN áp dụng lên thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp.
3. Về thuế suất
-
Thuế GTGT có 3 mức: 0% – 5% – 10%.
-
Thuế TNDN phổ thông là 20%, một số ngành nghề được ưu đãi 10% hoặc 17%.
4. Phân biệt thuế GTGT và TNDN về thời điểm tính thuế
-
Thuế GTGT tính tại thời điểm phát sinh giao dịch mua – bán.
-
Thuế TNDN tính theo kỳ tài chính, thường là theo quý và quyết toán vào cuối năm.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ trọn gói đảm bảo minh bạch thuế phí và thủ tục hành chính như thế nào?
5. Phân biệt thuế GTGT và TNDN về khả năng khấu trừ
-
Thuế GTGT được khấu trừ nếu hóa đơn – chứng từ hợp lệ.
-
Thuế TNDN không khấu trừ, chỉ được trừ chi phí nếu chi phí hợp pháp và hợp lệ.
6. Phân biệt thuế GTGT và TNDN về tờ khai sử dụng
-
Thuế GTGT kê khai bằng mẫu 01/GTGT.
-
Thuế TNDN kê khai bằng mẫu 03/TNDN.
7. Phân biệt thuế GTGT và TNDN về kỳ kê khai
-
Thuế GTGT kê khai theo tháng hoặc quý tùy doanh thu.
-
Thuế TNDN kê khai theo quý và quyết toán theo năm.
III. Phân biệt thuế GTGT và TNDN về cách kê khai 📝
Cách kê khai thuế GTGT
-
Theo Điều 10–11: áp dụng phương pháp khấu trừ hoặc trực tiếp.
-
Doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ kê khai theo phương pháp khấu trừ.
-
Tờ khai: 01/GTGT.
-
Kỳ kê khai: tháng hoặc quý.
Cách kê khai thuế TNDN
-
Tạm nộp theo quý, xác định thu nhập chịu thuế = doanh thu – chi phí hợp lệ.
-
Cuối năm thực hiện quyết toán thuế TNDN.
-
Tờ khai: 03/TNDN.
IV. Ví dụ minh họa phân biệt thuế GTGT và TNDN 📌
Công ty A bán sản phẩm:
-
Giá chưa thuế: 10.000.000 đồng
-
Thuế GTGT 1Công chứng di chúc cần tuân thủ các nguyên tắc pháp luật nào để di chúc hợp lệ?
>>> Xem thêm: Công chứng di chúc cần tuân thủ các nguyên tắc pháp luật nào để di chúc hợp lệ?
➡️ Thuế GTGT:
-
Công ty A thu hộ 1 triệu từ khách và nộp lại cho Nhà nước.
-
Không ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp.
➡️ Thuế TNDN:
-
Nếu doanh thu năm là 5 tỷ, chi phí hợp lệ 3,5 tỷ → lợi nhuận chịu thuế = 1,5 tỷ.
-
Thuế TNDN = 1,5 tỷ × 20% = 300 triệu đồng.
-
Khoản thuế này doanh nghiệp tự nộp, giảm lợi nhuận giữ lại.
V. So sánh thuế GTGT và thuế TNDN bằng mô tả chi tiết 🧩
Để ghi nhớ nhanh, ta có thể hình dung như sau:
-
Thuế GTGT là thuế đánh vào hàng hóa, dịch vụ, trong khi thuế TNDN là thuế đánh vào lợi nhuận.
-
Thuế GTGT là gián thu, người tiêu dùng gánh; còn TNDN là trực thu, doanh nghiệp tự chịu.
-
Thuế GTGT có thể khấu trừ đầu vào – đầu ra, còn thuế TNDN chỉ chấp nhận trừ chi phí hợp lý.
-
Thuế GTGT kê khai hàng tháng/quý khi phát sinh giao dịch, còn thuế TNDN kê khai theo quý và quyết toán năm.
-
Tờ khai GTGT là 01/GTGT, trong khi TNDN dùng 03/TNDN.
-
Thuế suất GTGT gồm 0–5–10%, còn TNDN thường là 20%.
Kết luận ✅
Việc phân biệt thuế GTGT và TNDN giúp doanh nghiệp quản lý thuế hiệu quả, kê khai đúng quy định và giảm thiểu rủi ro pháp lý. GTGT là loại thuế gián thu đánh vào hàng hóa và dịch vụ, doanh nghiệp chỉ thu hộ. Ngược lại, TNDN là thuế trực thu tác động thẳng vào lợi nhuận của doanh nghiệp. Hiểu rõ sự khác biệt, phương pháp tính và thời điểm kê khai sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong kế toán – tài chính và tối ưu nghĩa vụ thuế hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Công chứng di sản nông thôn có gì khác thành phố?
>>> Có thể công chứng văn bản phân chia di sản online được không?
>>> Thủ tục công chứng tại Văn phòng công chứng Hà Nội có thể được thực hiện trực tuyến hay không?
>>> Dịch thuật chuyên nghiệp: Các tiêu chuẩn chất lượng và yêu cầu pháp lý trong hồ sơ.
>>> Quy định về công chứng tặng cho tài sản và những lưu ý khi lập hợp đồng.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
