Rủi ro khi không công chứng hợp đồng thuê nhà có giá trị lớn
Khi giao kết hợp đồng thuê nhà giá trị lớn, nhiều người vẫn chủ quan không thực hiện công chứng vì cho rằng chỉ cần ký tay là đủ. Tuy nhiên, việc không công chứng hợp đồng thuê nhà trong các giao dịch có giá trị cao, thời hạn dài hoặc mục đích sử dụng đặc biệt (kinh doanh, làm văn phòng…) có thể dẫn đến nhiều hệ lụy pháp lý khó lường. Bài viết này sẽ phân tích rõ những rủi ro tiềm ẩn và căn cứ pháp luật liên quan để bạn cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ký hợp đồng.
>>> Xem thêm: Sử dụng hợp đồng thuê nhà đã công chứng cho thuê nhà để vay vốn ngân hàng? Khả năng nào!
1. Căn cứ pháp lý về công chứng hợp đồng thuê nhà
1.1. Có bắt buộc công chứng hợp đồng thuê nhà không?
Theo Điều 122 Luật Nhà ở 2014, hợp đồng thuê nhà ở không bắt buộc phải công chứng, trừ khi các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định khác.
Tuy nhiên, trong trường hợp:
Hợp đồng có giá trị lớn (tiền thuê hoặc tiền cọc lớn),
Thời gian thuê dài hạn (trên 6 tháng hoặc từ 1 năm trở lên),
Dùng để mở văn phòng, trụ sở kinh doanh,
thì việc công chứng hợp đồng thuê nhà là cần thiết để đảm bảo hiệu lực pháp lý, phòng ngừa tranh chấp và thực hiện thủ tục hành chính.
1.2. Quy định về hiệu lực của hợp đồng thuê không công chứng
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thuê nhà vẫn có giá trị pháp lý nếu:
Các bên giao kết tự nguyện;
Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự;
Nội dung không vi phạm pháp luật;
Hình thức đáp ứng yêu cầu của pháp luật.
Tuy nhiên, khi xảy ra tranh chấp, việc thiếu công chứng có thể gây khó khăn trong chứng minh và thực thi quyền lợi.
2. Những rủi ro phổ biến khi không công chứng hợp đồng thuê nhà giá trị lớn
2.1. Hợp đồng dễ bị vô hiệu nếu có tranh chấp
Khi không công chứng, nếu xảy ra tranh chấp, bên cho thuê hoặc bên thuê có thể phủ nhận nội dung hợp đồng, hoặc cho rằng hợp đồng không hợp lệ do không đáp ứng hình thức bắt buộc (nếu hợp đồng kéo dài, có giá trị lớn, hoặc liên quan đến quyền sử dụng đất).
2.2. Khó chứng minh giao dịch khi có tranh chấp
Trong trường hợp hợp đồng chỉ viết tay, không có công chứng, không có nhân chứng, bên bị thiệt hại sẽ gặp khó khăn trong việc đưa ra chứng cứ trước tòa nếu bên kia phủ nhận cam kết đã thỏa thuận.
2.3. Không đủ điều kiện dùng trong thủ tục hành chính
Một số thủ tục như:
Đăng ký kinh doanh tại nơi thuê;
Kê khai thuế thu nhập từ cho thuê nhà;
Đăng ký tạm trú, thường trú;
thường yêu cầu bản hợp đồng có công chứng hoặc xác nhận của chính quyền địa phương. Nếu không có, việc thực hiện các thủ tục này sẽ bị trì hoãn hoặc từ chối.
2.4. Không được bảo vệ khi bên kia đơn phương chấm dứt hợp đồng
Khi hợp đồng không công chứng, điều khoản về bồi thường vi phạm hợp đồng hoặc trách nhiệm pháp lý có thể không được công nhận nếu bị tòa án xem là thiếu căn cứ rõ ràng.
3. Ví dụ minh họa thực tế về hợp đồng thuê nhà giá trị lớn
Ví dụ 1: Bên thuê mất quyền lợi vì không công chứng
Anh H thuê một căn nhà trong vòng 3 năm để mở quán cà phê, tổng giá trị thuê là 1,2 tỷ đồng. Hai bên chỉ viết tay hợp đồng, không công chứng. Sau 6 tháng, chủ nhà lấy lý do “nhà cần bán” và yêu cầu anh H rời đi sớm, không trả lại phần cọc còn lại. Khi anh H kiện ra tòa, vì không có hợp đồng công chứng và nội dung hợp đồng không rõ ràng, tòa chỉ chấp nhận một phần yêu cầu, thiệt hại kinh tế rất lớn.
Ví dụ 2: Bên cho thuê gặp rủi ro vì không công chứng
Chị N cho thuê nhà với giá 20 triệu/tháng trong 2 năm. Do không công chứng, người thuê sau 1 năm ngừng trả tiền và vẫn chiếm dụng nhà. Khi chị N làm đơn kiện, người thuê phủ nhận điều khoản đã thỏa thuận, cho rằng không có nghĩa vụ vì hợp đồng chỉ “là bản ghi nhớ”. Thiếu công chứng khiến chị N phải mất nhiều thời gian và công sức để chứng minh hợp đồng có hiệu lực.
>>> Xem thêm: Địa chỉ cung cấp dịch vụ sổ đỏ chất lượng, được khách hàng tin tưởng
4. Giải pháp phòng ngừa rủi ro khi xác lập hợp đồng thuê nhà giá trị lớn
4.1. Luôn công chứng hợp đồng khi thuê nhà giá trị lớn
Đây là cách đơn giản và an toàn nhất để đảm bảo tính pháp lý và bảo vệ quyền lợi của bạn.
4.2. Lập hợp đồng rõ ràng, đầy đủ điều khoản
Bao gồm các nội dung:
Giá thuê, thời hạn thuê, tiền đặt cọc;
Quyền và nghĩa vụ các bên;
Cách xử lý khi vi phạm, đơn phương chấm dứt;
Trách nhiệm khi phát sinh tranh chấp.
4.3. Kèm theo biên bản bàn giao, hình ảnh và hóa đơn thanh toán
Việc không công chứng hợp đồng thuê nhà giá trị lớn tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng, từ khả năng vô hiệu hóa hợp đồng, mất quyền lợi khi có tranh chấp đến việc không thể thực hiện các thủ tục hành chính liên quan. Dù pháp luật không bắt buộc công chứng trong mọi trường hợp, nhưng đối với các hợp đồng có giá trị cao, thời hạn dài hoặc mục đích sử dụng đặc biệt, công chứng là một biện pháp bảo vệ thiết thực.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
