Tranh chấp đất hẻm chung khi làm sổ đỏ: hướng giải quyết
Trong các khu dân cư, đặc biệt là tại đô thị, hẻm chung thường được sử dụng làm lối đi chung của nhiều hộ gia đình. Tuy nhiên, khi một trong các hộ tiến hành làm sổ đỏ, vấn đề tranh chấp đất hẻm chung rất dễ phát sinh do bất đồng về quyền sử dụng, diện tích và ranh giới. Đây là dạng tranh chấp phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi về nhà đất và quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bài viết dưới đây sẽ phân tích nguyên nhân, quy định pháp luật và cách giải quyết.
1. Khái niệm đất hẻm chung và tranh chấp thường gặp
Đất hẻm chung: Là phần diện tích đất được dành làm lối đi cho nhiều hộ dân, không thuộc quyền sử dụng riêng của một cá nhân hay hộ gia đình nào.
Tranh chấp đất hẻm chung: Xảy ra khi có một hoặc nhiều hộ dân cho rằng diện tích hẻm thuộc quyền sử dụng riêng của họ, hoặc tự ý xây dựng, rào chắn, lấn chiếm để phục vụ lợi ích cá nhân.
Các tranh chấp phổ biến:
Ngăn cản người khác đi qua hẻm chung.
Tự ý kê khai, xin cấp sổ đỏ bao gồm cả diện tích hẻm.
Cơi nới công trình, lấn chiếm hẻm làm giảm diện tích sử dụng chung.
>>> Xem thêm: Quy trình chuẩn khi đi làmcông chứng hợp đồng mua bán nhà
2. Căn cứ pháp lý liên quan đến đất hẻm chung
Điều 176 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về quyền sử dụng lối đi qua bất động sản liền kề, đảm bảo nhu cầu đi lại hợp lý của các chủ sở hữu.
Luật Đất đai 2013 (hiện hành đến khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực): Không công nhận việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất sử dụng chung, đất công cộng.
Nghị định 91/2019/NĐ-CP: Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp lấn chiếm đất, sử dụng đất sai mục đích, bao gồm cả đất hẻm chung.
3. Nguyên nhân tranh chấp đất hẻm chung khi làm sổ đỏ
Ranh giới đất không được xác định rõ ràng từ trước.
Người dân kê khai thiếu trung thực, muốn mở rộng diện tích sang phần hẻm chung.
Công tác quản lý đất đai tại địa phương chưa chặt chẽ, dẫn đến nhầm lẫn trong hồ sơ cấp sổ đỏ.
Ý thức pháp luật của một số hộ dân còn hạn chế, coi hẻm chung như đất riêng.
>>> Xem thêm: Chọndịch vụ sổ đỏ nào để thủ tục mua bán nhà đất diễn ra thuận lợi nhất?
4. Hướng giải quyết tranh chấp đất hẻm chung
4.1. Hòa giải tại cơ sở
Người dân có thể gửi đơn đề nghị UBND cấp xã tổ chức hòa giải theo Điều 202 Luật Đất đai 2013.
Cán bộ địa chính xác minh nguồn gốc, hiện trạng hẻm chung, sau đó lập biên bản hòa giải.
4.2. Xác minh hồ sơ cấp sổ đỏ
Nếu phát hiện việc cấp sổ đỏ sai phạm (bao gồm cả diện tích hẻm chung), người dân có quyền kiến nghị UBND cấp huyện hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường để hủy hoặc điều chỉnh Giấy chứng nhận.
4.3. Khởi kiện tại Tòa án
Trong trường hợp hòa giải không thành, người dân có thể nộp đơn khởi kiện tranh chấp quyền sử dụng đất tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Tòa án sẽ căn cứ hồ sơ địa chính, bản đồ đo đạc và chứng cứ để ra phán quyết.
4.4. Biện pháp phòng ngừa
Khi phân chia đất, cần lập văn bản thỏa thuận rõ ràng về lối đi chung.
UBND địa phương cần quản lý chặt chẽ, ghi nhận đất hẻm chung vào hồ sơ địa chính để tránh bị kê khai sai.
>>> Xem thêm:Lấn chiếm đất đai – Bài học kinh nghiệm từ các vụ việc nổi bật
5. Lời khuyên cho người dân
Khi phát sinh tranh chấp đất hẻm chung, người dân nên ưu tiên hòa giải để tiết kiệm thời gian và chi phí.
Luôn lưu giữ giấy tờ, bản đồ cũ hoặc nhân chứng chứng minh hẻm là đất sử dụng chung.
Nếu quyền lợi bị xâm phạm nghiêm trọng, cần mạnh dạn khởi kiện ra Tòa để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
Kết luận
Tranh chấp đất hẻm chung khi làm sổ đỏ là vấn đề nhạy cảm, dễ ảnh hưởng đến quan hệ hàng xóm và quyền lợi sử dụng đất. Để xử lý hiệu quả, người dân cần nắm rõ quy định pháp luật, thực hiện đúng trình tự hòa giải – khiếu nại – khởi kiện, đồng thời phối hợp với cơ quan có thẩm quyền để được giải quyết dứt điểm.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
